Kaza Analizi
www.seanews.com.tr
45
Kazalar
Japon şirketiMOLtartafından işletilen 316
metre uzunluğundaki dev konteyner gemisi
MOL Comfort (Eski adı APL Russia), 7,041
TEU eşdeğeri 4500 adet konteyner yükü
ile Singapur’dan Suudi Arabistan’ın Cidde
Limanına giden 316 metre uzunluğundaki
dev konteyner gemisi MOL Comfort (Eski
adı APL Russia) Hindistan’ın Bombay
Limanının 840 deniz mili batısında (Yemen
açıklarında) 17 Temmuz 2013 günü yerel
saatle 07:00 sularında omurgasının kırılması
neticesinde ikiye bölündü. Gemiden can
salları ile ayrılan 12’si Rus, 14’ü Filipinli
26 kişilik mürettebat gemiden can salları ve
filikalarla ayrıldı. 6 metre yüksekliğindeki
dalgaların mevcut olduğu bölgede Bombay
Deniz Kurtarma Koordinasyon Merkezi’nin
çağrısı üzerine kaza bölgesine yakın 3
gemi-MV Hanjin Bejing, MV Zim India ve
MV Yantian Express- yardım için kaza böl-
gesine yönlendirildi. M/V Yantian Express
2 can salı ve bir filika ile gemiden ayrılan
kazazede mürettebatı kurtardı. Durumları
iyi olan mürettebat Sri Lanka’nın Colombo
Limanına gönderildi.
Dev gemi neden battı?
Yapısal deformasyona uğrayan ve tekne-
sinde çatlaklar oluşan geminin dalga tepesi
ve dalga boşluklarına düşmek ve bu işlemin
sürekli tekrarlanması sonucunda (sagging ve
hogging) gemi teknesine aşırı yük bindiği
ve omurga ve teknenin bu aşırı yüke uzun
süre mukavement edemediği uzmanlar
tarafından yapılan en akla yatkın tahmin
olarak görülüyor.
Ancak uzmanlar yine de geminin sagging
ve hogging tarafından tekneye uygulanan
baskıya dayanabilecek şekilde inşa edilmiş
olduğunu ancak konteynerlerin yüklem-
esinde ağırlık dağılımında hata yapılmış
olabileceğini de ileri sürüyorlar.
Geminin neden ikiye bölündüğü
elbette ki yapılacak araştırma sonucunda
ortaya çıkartılacak. Ancak, 2008 yılında
Japonya’nın Nagasaki Tersanesinde inşa
edilmiş ve iyi bir inşaat kalitesine sahip
olması beklenen geminin tam yüklü de
dğil iken, yapısal bozukluktan dolayı ikiye
ayrılmış olması başlıbaşına esrarengiz bir
durum olarak görünüyor.
Yukarıdaki fotoğrafa bakıldığında gemi-
nin aşırı boyuna kırılma baskısı nedeniyle
tekne bütünlüğünün kaybolduğu görülüyor.
Konteyner gemileri, suyun kaldırma kuv-
veti ve yükün geminin çeşitli bölgelerinden
yaptığı ters yönde baskı arasındaki fark
nedeniyle belli oranda bel verme opsiyonuy-
la inşa edilirler. Aşağıya doğru baskı yapan
yük gemi uzunluğu boyunca eşit olarak
dağılır oysa oysa kaldırma gücü geminin
merkezinde daha fazla yoğunlaşmıştır. Pek
çok konteyner gemisi normal şartlarda baş
ve kıç tarafları suya daha fazla batmış
olarak (bel vermiş olarak da diyebiliriz)
seyir yapar. Bu gözle farkedilmez ama baş
kıç ve vasat dradftları okuyunca ortaya
çıkar. Bükülme ya da bel verme baskısı
gemi seyirdeyken daha çok artar. Gemiler
elbette ki bu mukavemet hesaplanarak inşa
edilir. Öyleyse böyle vahim bir bozulmanın
nedeni ne olabilir? Akla gelen ilk iki cevap;
birincisi geminin boyuna mukavemetini
sağlayan çelik tekne putrellerinde yapısal
bozukluk ikincisi ise konteyner yükünün
uygunsuz yüklenmiş olmasıdır. İlk seçenek-
te geminin tersanedeki dizayn ve inşasından
kaynaklanan bir kusuru olduğunu kabul
etmek gerekecektir. Bu duyulmamış bir
şey değildir ancak bu durum, bu yaşta
ve iyi bir tersanede inşa edilmiş bir gemi
için beklenebilir değildir. Bu gibi durum-
lar genellikle daha yaşlı gemilerde görülen
şeylerdir. İkinci seçenekte ise geminin kon-
teyner yüklemesinin hatalı yapıldığı ve/veya
konteyner yüklemesi yapılırken konteyner
ağırlıklarının dengelenmeden yerleşim
yapıldığının kabul edilmesidir. Ancak tüm
dağılımların elektronik ortamda yapıldığı
bir sistem içerisinde böyle bir hata yapılmış
olması da akla yatkın değildir. 8.000 TEU
kapasiteli gemide 7.041 TEU ile tam yüke
yakın doludur. Dolayısıyla geminin önemli
bir baskı altında olduğunu kabul etmek
gerekir.
Emma Maersk de benzer
durumla karşılaşmıştı
Bu yılın Şubat ayı başında Süveyş Kanalı
MOL COMFORT
ikiye
bölündü,
geriye sorular
kaldı...